Müasir təhsil müəssisəsi rəhbərlərindən vacib bacarıqlar tələb edir. Maraqlıdır, görəsən, məktəb rəhbəri kim olmalıdır – inzibatçı, yoxsa pedaqoq?

Rəhbər, ilk növbədə, pedaqoji lider olmalıdır

ADA Universiteti Təhsil Məktəbinin dekanı Ülviyyə Mikayılovanın fikrincə, rəhbər ilk növbədə pedaqoji lider olmalıdır: “O, pedaqoji cəhətdən anlamalıdır ki, rəhbərlik etdiyi müəssisədə hansı proseslər gedir. Yalnız bundan sonra o, öz müəlliminə kömək edə, istiqamət verə, öyrənmə imkanı yarada bilər. Milli kurikulum islahatları başlayanda indiki Elm və Təhsil Nazirliyi monitorinq tədqiqatları aparırdı. Həmin tədqiqatlar çərçivəsində müəllimlərdən bu sual soruşulurdu: Kurikulumun tətbiqində çətinlik çəkəndə kimə müraciət edirlər? Xatırlayıram, həmin vaxt heç kim məktəb direktorunun və metodistinin adını qeyd etməmişdi. Əksəriyyət internetdən, kitablardan cavab axtardığını bildirmişdi. Təbii ki, müəllimin internetdən, kitablardan məlumat alması, onu maraqlandıran suala bu mənbələrdən cavab tapması pis deyil, ancaq bu, həm də o deməkdir ki, müəssisə səviyyəsində səmərəli, keyfiyyətli dəstək almırlar”.

“Ölkədə pedaqoji təcrübəsi olan kifayət qədər iqtisadçı var”

Qəbələ Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzinin direktoru Qalib Nəbiyev də hesab edir ki, müasir direktor ilk növbədə iqtisadçı olmalıdır: “Peşə təhsili sahəsində mühəndis-pedaqoji heyətin ixtisasartırması, müəyyən təlimlərə cəlb edilməsi prosesi hələ kifayətedici səviyyədə deyil. Halbukı peşə təhsilində fəaliyyət göstərən mühəndis-pedaqoji heyətin təkmilləşdirilməsi müasir dövrün tələbidir. Bunu bizdən, ilk növbədə, hər gün yenilənən əmək bazarı tələb edir. Məsələn, 5 il əvvəl məzun olan şəxsin öhdəlikləri və ondan gözləntilər tam fərqli idi, bu gün başqadır. Peşə təhsili sənaye müəssisələri ilə qarşılıqlı işləməlidir. Bu günün tələbi təhsilalanın tədrisə cəlbi, onlara keyfiyyətli təhsil verilməsi, mühəndis-pedaqoji heyətin isə birbaşa sənayedə təlimlərə cəlb edilməsidir. Bu, mütəmadi davam etməlidir, çünki yenilənən əmək bazarı bunu tələb edir. Eyni zamanda, məktəblərin, peşə təhsili müəssisələrinin rəhbərləri həm də sənayeni, iqtisadiyyatı bilən adamlar, pedaqoqlar olmalıdır. Fikrimcə, rəhbər şəxs iqtisadçı olsa, daha yaxşı olar. Ölkədə də pedaqoji təcrübəsi olan kifayət qədər iqtisadçı var”.

Q.Nəbiyevin fikrincə, iqtisadçı-pedaqoqlar arasında uyğun namizədi tapmaqla iş bitmir. Xüsusən, peşə təhsili müəssisələrində çalışan həm pedaqoji, həm rəhbər heyəti təşviq mexanizmi işləməlidir: “Təşviq, əsasən, maddi olmalı, onların, ilk növbədə, maaşları artırılmalıdır, amma bu, birdən-birə və hamıya tətbiq edilməməli, sertifikatlaşdırılma aparılmalı, qiymətləndirmə meyarları tənzimlənməlidir. Qoy layiq olan yaxşı əməkhaqqına cəlb olunsun! Adambaşına maliyyələşmə mexanizminə keçən müəssisələrdə bu mexanizm işləyir. Məsələn, Qəbələ Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzi 2 ilə yaxındır ki, adambaşına maliyyələşmə sisteminə cəlb olunub və inzibati-rəhbər, mühəndis-pedaqoji heyətin əməkhaqqında müəyyən fərqlər yaranıb. Yəni yeni maliyyələşmə sistemi bizə yanaşmanı dəyişmək imkanı verib”.