Corciya
Texnologiya İnstitutu (Georgia Institute of
Technology) ABŞ-da Corciya ştatının Atlanta
şəhərində yerləşir və texnologiya sahəsinin
inkişafına görə ölkənin ən güclü ali
məktəblərindən biridir.
Böyük Britaniyanın "Times Higher Education
Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, Corciya
Texnologiya İnstitutu 100 ən yaxşı ali məktəb
arasında 86-cı yerdə olub. Corciya Texnologiya
İnstitutu 2010-cu il üzrə dünyanın ən nüfuzlu
universitetləri arasında "Times Higher Education
World University Rankings"in apardığı
araşdırmaya əsasən 27-ci, "QS World University
Rankings"in açıqlamasına görə isə 106-cı yerdə
qərarlaşıb.
Tarixi
Corciya ştatında Texnologiya Məktəbi yaradılması
ideyası 1865-ci ildə ABŞ-da Yenidənqurma dövrünə
təsadüf edir. ABŞ-ın 11 quldar cənub ştatından
ibarət konfederasiyasının iki sabiq üzvü -
sənaye sahəsində çalışan Con Fletçer Henson və
siyasətçi, Corciya ştatının qubernatoru Nataniel
Edvin Harris Vətəndaş müharibəsindən sonra
Cənubda texnologiyanı təkmilləşdirməyin vacib
olduğunu önə çəkirlər. Bunun əsas səbəbi isə
Şimalda gedən sənaye inqilabı ilə rəqabət
aparmaq olur. Həmin dövrdə cənub ştatlarda
əhalinin əsas hissəsini kənd təsərrüfatı
işçiləri təşkil etdiyindən Texnologiya
Məktəbinin yaradılmasına böyük ehtiyac
duyulurdu.
1882-ci
ildə Edvin Harrisin rəhbərlik etdiyi Corciya
ştatı Qanunvericilik Hökumətinin nümayəndə
heyəti ölkənin şimal-şərq bölgələrinə səfər
edərək, texnologiya məktəbləri ilə yaxından
tanış olur. Nümayəndə heyəti Massaçusets
Texnologiya və Vuster Kaunti Fri (hazırda Vuster
Politexnik İnstitutu) institutlarına baş
çəkdikdən sonra buradakı təhsil modelindən
heyrətlənir və həmin təcrübədən bəhrələnməyi
qərara alır.
1885-ci il oktyabrın 13-də Corciya ştatının
qubernatoru Henri MakDeniel yeni fond və məktəb
yaradılması haqqında qanunu imzalayır. 1887-ci
ildə Atlanta şəhərinin xeyriyyəçisi Riçard
Piters malik olduğu geniş torpaq sahəsindən 1,6
hektar ərazini yeni yaradılacaq məktəbə
bağışlayır. 1888-ci ildə iki binadan ibarət
Corciya Texnologiya Məktəbi qapılarını
tələbələrinin üzünə açır. Binaların birində
(hazırda bu bina Texnologiya Qülləsi adlanır)
tələbələrə dərs keçilir, digər binada isə
onların çalışmaları üçün tökmə, dəmirçi,
maşınqayırma sexləri, qazanxana fəaliyyət
göstərir. Təhsil və təcrübənin eyni əhəmiyyətə
malik olmasını vurğulamaq məqsədilə hər iki bina
bərabər hündürlükdə inşa edilir.
1905-ci il oktyabrın 20-də ABŞ prezidenti Teodor
Ruzvelt Corciya Texnologiya Məktəbini ziyarət
edir. T.Ruzvelt Texnologiya Qülləsi binasının
qarşısında texniki təhsilin önəmliliyi haqqında
çıxış edir, daha sonra məktəbin hər bir
tələbəsinin əlini sıxaraq onlara uğurlar
arzulayır. 1912-ci ildə ali təhsil müəssisəsinin
Axşam Məktəbi açılır. 1917-ci ildən qızların
Axşam Məktəbində keçilən dərslərdə iştirakına
baxmayaraq, onların məktəbə rəsmi qəbuluna
1920-ci ildən icazə verilir. 1934-cü ildə
Corciya Texnologiya Məktəbinin Mühəndislik
Eksperimenti Stansiyası (sonradan Corciya
Texnologiya Elmi-Tədqiqat İnstitutu) açılır.
1948-ci
ildə Corciya Texnologiya Məktəbinin adı
dəyişdirilərək Corciya Texnologiya İnstitutu
adlandırılır. Bir çox eyni statuslu
(Massaçusets, Kaliforniya Texnologiya
institutları) ali məktəblərdən fərqli olaraq,
Corciya Texnologiya İnstitutu dövlət institutu
adını alır. İlk qız tələbələr instituta 1952-ci
ildən qəbul edilir.
1988-ci ildə Con Patrik Krisinin instituta
rəhbərliyi dövründə ali məktəbdə struktur
dəyişiklikləri aparılır. Həmin dövrədək institut
Mühəndislik, İdarəetmə, Dəqiq və Humanitar
Elmlər kolleclərindən ibarət olduğu halda,
Krisinin instituta rəhbərliyi dövründə
Hesablama, Dəqiq Elmlər, İvan Allen İdarəetmə,
Siyasət və Beynəlxalq Münasibətlər kollecləri
yaradılır. Həmçinin 1966-cı ildə yay Olimpiya
oyunlarının Atlanta şəhərində keçirilməsində də
Con Patrik Krisinin böyük rolu olur.
1994-cü ildə institutun məzunu olmuş Ueyn Klaf
Corciya Texnologiya İnstitutunun prezidenti
seçilir. O, 1998-ci ildə İvan Allen İdarəetmə,
Siyasət və Beynəlxalq Münasibətlər Kollecini
İvan Allen Humanitar Elmlər İnstitutuna və
İdarəetmə Kollecinə bölür. Onun fəaliyyəti
dövründə institutun inkişaf etdirilməsi, burada
aparılan tədqiqatların genişlənməsi üzrə mühüm
işlər həyata keçirilir.
2008-ci il iyulun 1-dən Heri Şuster Corciya
Texnologiya İnstitutunun prorektoru təyin
olunur. 2009-cu il aprelin 1-dən Bud Peterson
Corciya Texnologiya İnstitutunun 11-ci
prezidenti olur. 2010-cu il aprelin 20-dən
Corciya Texnologiya İnstitutu Amerika
Universitetləri Assosiasiyasına üzv seçilir.
Büdcəsi və təhsil haqqı
2010-cu
ildə Corciya Texnologiya İnstitutunun illik
gəlirləri 794254000 ABŞ dolları olub. Bu
məbləğin 180037000-ni təhsil haqqı və digər
yığımlardan, 517828000-ni qrant və sazişlərdən,
15584000-ni satış və xidmətlərdən, 91814000-ni
köməkçi müəssisələrdən əldə olunan vəsaitlər,
qalanlarını isə digər gəlirlər təşkil edib.
Həmin tədris ilində universitetin xərcləri
1023922000 ABŞ dolları olub. Vəsaitin
548201000-ni əməkdaşların əməkhaqqı, 12353000-ni
tələbələrə verilən təqaüdlər, 228131000-ni
müxtəlif avadanlıq və materiallar, 69585000-ni
qiymətdən düşmə və amortizasiya, 39051000-ni
kommunal xərclər, qalanlarını isə digər
məsrəflər təşkil edib.
Corciya Texnologiya İnstitutunun kolleclərində
təhsil haqqı bir-birindən fərqlənir.
2010-2011-ci tədris ilində bakalavr səviyyəsində
təhsil alan yerli tələbələrin təhsil haqqı
19755, əcnəbi tələbələrin təhsil haqqı isə 25280
ABŞ dolları olub. Magistratura və doktorantura
səviyyələrində isə təhsil haqqı həmin tədris
ilində 26204 ABŞ dolları təşkil edib.
Universitet bu gün
Corciya
Texnologiya İnstitutunun kampusu Atlanta
şəhərinin mərkəzindədir. İnstitutun kampusu AT&T
qərargahı, "Coca-Cola" şirkəti, "Bank of
America" göydələnlərinin arasında yerləşir, bir
neçə binadan, eləcə də yaşıllıqdan ibarətdir.
Corciya Texnologiya İnstitutunun tələbə
şəhərciyi Atlantada yerləşən digər kampuslardan,
xüsusilə Corciya Ştatı Universitetindən
fərqlənir və 4 əsas hissəyə (Qərbi, Şərqi,
Mərkəzi və Texnologiya meydanı kampusları)
bölünür. Qərbi və Şərqi kampuslar tələbə
yataqxanalarından ibarət olduğu halda, Mərkəzi
kampusda, ilk növbədə, tədris və tədqiqat
müəssisələri cəmlənib. Mərkəzi kampusda Houey
Fizika, Boqqs Kimya, Hesablama, Memarlıq
kollecləri, Hesablama Klaus, Skayl Klass
binaları, Dövlət Siyasəti Məktəbi, institutun
rəmzi olan Texnologiya Qülləsi, kitabxana,
Bayraq binası, Tələbə Mərkəzi, Eşşəkarısı parkı
yerləşir.
Texnologiya meydanı kampusu şəhərin mərkəzindən
Şimali kampusa doğru uzanır və 2003-cü ildə
açılıb. Kampusun bir hissəsində İdarəetmə
Kollecinin binaları, institutun otelləri,
Konfrans və Qlobal Öyrənmə mərkəzləri, digər
hissəsində isə Hesablama Kolleci, Elektrotexnika
və Hesablama Texnikası Məktəbinin binası
yerləşir.
Corciya
ştatının Savanna şəhərində Corciya Texnologiya
İnstitutunun kampusu mövcuddur. Kampus 2003-cü
ildə istifadəyə verilib. Burada tələbələrə
mühəndislik proqramları təklif olunur. Fransanın
şimal-şərqindəki Mets şəhərində institutun
Corciya Texnologiya İnstitutu Lotaringiyası adlı
kampusu fəaliyyət göstərir. 1990-cı ildə açılmış
bu kampus elektrik, kompüter mühəndisliyi,
kompüter elmləri, maşınqayırma sahələri üzrə
magistr və doktorluq proqramları təklif edir.
İnstitutun əlavə olaraq İrlandiyada (Atlon),
Çində (Şanxay), Sinqapurda, Hindistanda müxtəlif
proqramlar təklif edən müəssisələri mövcuddur.
Corciya Texnologiya İnstitutu yaxın gələcəkdə
Sinqapur Milli Universiteti ilə əməkdaşlıq
çərçivəsində Sinqapurda Asiya-Sakit okean
Regionu Logistika İnstitutunun açılmasını
nəzərdə tutur.
Corciya Texnologiya İnstitutunda 6 kollec, 1
institut fəaliyyət göstərir.
Memarlıq Kolleci Memarlıq, Tikinti
konstruksiyası, Şəhər və regional planlaşdırma,
Sənaye dizaynı, Musiqi departamentlərindən
ibarətdir.
Hesablama Kollecinə Hesablama elmləri və
mühəndisliyi, İnformatika, İnteraktiv hesablama
departamentləri daxildir.
Mühəndislik Kollecinə Aerokosmik sənaye,
Biotibbi mühəndislik, Kimya və biomolekulyar
mühəndislik, Vətəndaş və ekologiya mühəndisliyi,
Elektrik və hesablama texnikası, Sənaye və
sistem mühəndisliyi, Materialşünaslıq elmləri və
mühəndislik, Maşınqayırma departamentləri
aiddir.
İdarəetmə
Kolleci bakalavr, MBA, Texnoloji idarəetmə üzrə
MBA, PhD proqamları təklif edən bir neçə
departamentdən ibarətdir.
Dəqiq Elmlər Kollecinə Tətbiqi fiziologiya,
Biologiya, Kimya və biokimya, Yer və atmosfer
elmləri, Riyaziyyat, Fizika, Psixologiya
departamentləri daxildir.
İvan Allen Humanitar Elmlər İnstitutunda
İqtisadiyyat, Tarix, texnologiya və cəmiyyət,
Beynəlxalq münasibətlər, Ədəbiyyat,
kommunikasiya və mədəniyyət, Müasir dillər,
Dövlət siyasəti departamentləri fəaliyyət
göstərir.
Corciya Texnologiya İnstitutu zəngin k
itabxana sisteminə malikdir. Kitabxana
kolleksiyasına 1 milyon cild kitab, ABŞ
patentlərinin bütöv toplusu, 2 milyondan çox
texniki hesabat, dövlət sənədləri daxildir. Elmi
sıçrayış, texniki informasiyanın inkişafı,
kompüterin, şəbəkə və multimedia
texnologiyalarının yaranması kitabxananın
tarixində təkamül rolu oynayıb. Belə ki, Corciya
Texnologiya İnstitutunun kitabxana sistemi bu
istiqamətdə ən sürətli inkişaf edən
kitabxanalardandır. İnstitutun kitabxanası Əsas,
Memarlıq, Arxiv və kargüzarlıq bölmələrindən
ibarətdir.
Corciya Texnologiya İnstitutunun hazırkı rəhbəri
professor Corc Bud Peterson, prorektoru isə
Rafel Brasdır. İnstitutun tələbələrin işləri
üzrə vitse-prezidenti Con Steyndir. İnstitutda
5000 nəfərdən çox professor-müəllim heyəti
çalışır.
2010-2011-ci
tədris ilində Corciya Texnologiya İnstitutunda
təhsil alan tələbələrin sayı 20291 nəfər təşkil
edib. Tələbələrin 13515 nəfərini bakalavr, 6776
nəfəri isə magistrant və doktorant təşkil edib.
Corciya Texnologiya İnstitutunun yataqxana
kompleksləri əsasən institutun Qərbi və Şərqi
kampuslarında cəmləşib. İnstitutun kampuslarında
tələbələrin təhlükəsiz yaşaması üçün xüsusi
tədbirlər görülüb. Şərqi kampusda birinci
kurslar məskunlaşıb və onlara Britten Holl
yeməkxanası xidmət göstərir. Qərbi kampusda
yuxarı kurs tələbələri qalır və onlara Vudraff
Holl yeməkxanası tərəfindən xidmət göstərilir.
Magistr, doktorant və digər tədqiqatçılar
kampusdan kənarda, xüsusilə Houm Parkda qalmağa
üstünlük verirlər. Əcnəbi tələbələr 4-cü Şərqi
və Heys küçələri arasında yerləşən Beynəlxalq
Evdə yerləşdirilir. İnstitutun qız tələbələri
üçün Qoldin və Steyn yataqxanaları mövcuddur.
Son zamanlar institutun yataqxanalarında sıxlıq
yaşanır. Belə ki, buradakı iki nəfərlik
nömrələrdə üç nəfər tələbə qalmaq
məcburiyyətindədir.
Hazırda institutun yataqxanalarında 9000-nə
qədər tələbə məskunlaşıb. Kampus ərazisində son
zamanlar açılan yataqxana komplekslərindən
2007-ci ildə istifadəyə verilmiş Şimal Avenyu
yataqxanasını qeyd etmək olar.
Corciya Texnologiya İnstitutunda 350-dən çox
tələbə təşkilatı fəaliyyət göstərir. İnstitutun
əsas təşkilatlarından biri Tələbə Hökuməti
Assosiasiyasıdır. Assosiasiyanın xüsusi icra,
qanunverici və məhkəmə xidmətləri fəaliyyət
göstərir. Assosiasiyanın bakalavr, eləcə də
magistr və doktorantlar üçün bölmələri
mövcuddur. Tələbə Hökuməti Assosiasiyasının əsas
vəzifəsi maliyyə yardımına ehtiyacı olan tələbə
təşkilatlarına dəstək göstərməkdir.
Corciya Texnologiya İnstitutunun idman
komandaları "Eşşəkarıları", "Wrek Ramblin"
("Ford" modelindən olan ikiyerli avtomobil),
"Mühəndislər" adları ilə tanınsalar da, onların
ümumilikdə rəsmi adı "Eşşəkarıları"dır.
İnstitutun futbol üzrə əsas rəqibi Corciya
Universitetidir. İnstitutun güclü futbol, qadın
və kişi basketbolu, beysbol, softbol, voleybol,
qolf, kişi və qadın tennisi, üzgüçülük, dayvinq
və s. komandaları mövcuddur. İnstitutun 4 futbol
komandası sorğular nəticəsində milli çempion
seçilib. Eyni zamanda institut kriket,
velosiped, at yarışları, qılıncoynatma, otüstü
xokkey, lakross, peyntboll, rolokli xokkey,
yelkənli qayıq idmanı, triatlon, su polosu, su
xizəyi, güləş, sualtı üzgüçülük üzrə yüksək
nəticələrə malikdir.
Corciya Texnologiya İnstitutu ölkənin və
dünyanın ən yaxşı mühəndislik məktəbi kimi
tanınır. İnstitut mükəmməl akademik proqram,
məktəbdənkənar tədbirlər, novator tədqiqatlar
həyata keçirir. İnstitutun strateji planında
aşağıdakı sözlər qeyd olunub: "Biz qəbul
edəcəyik, inkişaf etdirəcəyik, qoruyacağıq,
tələbələrin, müəllim və əməkdaşların kadr
müxtəlifliyinə diqqət yetirəcəyik, geniş
perspektivlər, maraqlar yaradacağıq. Biz
intellektual səviyyəmiz, fikir müxtəlifliyimiz,
şəxsi bütövlüyümüz, toxunulmazlığımız,
üstünlüyümüz hesabına əvəzolunmaz universitet
cəmiyyəti qururuq və uğurla gələcəyə
addımlayırıq".
Corciya Texnologiya İnstitutunun əsas məqsədi
XXI əsrin ən mühüm kəşflərinə imza atmaq, ideal
texnologiya universiteti modelini yaratmaq və
həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi üçün son
texnoloji nailiyyətləri insanlara təqdim
etməkdir.
İnstitutun məşhur məzunları
|
Cimmi Karter |
ABŞ-ın 39-cu prezidenti, sülh üzrə Nobel
mükafatı laureatı |
|
|
Xuan Karlos Varela |
Panamanın vitse-prezidenti |
|
|
Uilyam Ball |
ABŞ Hərbi-Dəniz Qüvvələrinin 67-ci
naziri |
|
|
Pit Geren |
ABŞ Silahlı Qüvvələri üzrə 20-ci dövlət
katibi |
|
|
Ceyms Ellis |
4 ulduzlu ABŞ admiralı |
|
|
Karolin Meyers |
ABŞ-ın Cekson Dövlət Universitetinin
prezidenti |
|
|
İvan Allen |
ABŞ-ın Corciya ştatının Atlanta
şəhərinin sabiq meri |
|
|
Keri Mallis |
kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Ronald Kolle |
nüvə və radiasiya kimyası üzrə ABŞ
mütəxəssisi |
|
|
Uilyam MakArtur |
NACA-nın astronavtı |
|
|
Sandra Maqnus |
NACA-nın qadın astronavtı |
|
|
Ceyson Morqan |
geofizik, ABŞ-ın Prinston
Universitetinin professoru |
|
Hazırladı:
Lamiyə ƏLİYEVA |