Sambo üzrə idman ustası Vahid Hüseynov bütün həyatını
idmana bağlamış fədakar bir insandır. O, 1945-ci il
mayın 9-da Qazax rayonunun Saloğlu stansiyasında
dünyaya göz açıb. Uşaq yaşlarından idmana böyük maraq
göstərən V.Hüseynov ilk vaxtlarda məşhur pəhləvanlardan
güləşin sirlərini öyrənməyə başlayıb. Qədim
adət-ənənələr üstündə köklənən kənd, məhəllə yarışları
13-14 yaşlı uşağın marağını bu sahəyə daha da artırıb.
Qurşaq tutmaq, toy mağarlarında güləşmək, ağır çəki
daşlarını qaldırmaqla güclü fiziki hazırlıq dövrü keçən
Vahidin ətraf kəndlərdə qolunun qüvvətinə həsəd
aparanların sayı çoxalır.
Ömrünü
idmana həsr edən Vahid müəllim vaxtilə əfsanəvi güləşçi
Anatoli Xarlampiyevdən dərs alıb. Hazırda Bakıdakı 16
nömrəli Uşaq-Gənclər İdman Məktəbində sambo üzrə məşqçi
işləməklə yanaşı, beynəlxalq yarışlarda da uğurla
iştirak edir. O, son illər usta-peşəkarlar arasında
keçirilən dünya çempionatlarının daimi iştirakçısı və
beşqat dünya çempionudur. Yeni Azərbaycan Partiyasının
üzvü, Qarabağ veteranı və ehtiyatda olan zabitdir.
Ötən əsrin sonlarında öz müstəqilliyini bərpa etmiş
müasir Azərbaycanın hər sahədə inkişafı göz
qabağındadır. Ölkəmizdə sosial-iqtisadi həyatın bir çox
sahələrini əhatə edən tərəqqi tendensiyası idman
sahəsindən də yan keçmir. Ümummilli liderimiz Heydər
Əliyevin daimi qayğısı və diqqəti sayəsində Azərbaycan
idmanı yüksək inkişaf səviyyəsinə çatıb.
Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin 1997-ci ildə
Milli Olimpiya Komitəsinə prezident seçilməsindən sonra
idmanımız inkişaf tempini daha da artırdı. "Əvvəl
şərait, sonra nəticə" prinsipini əsas götürən cənab
İlham Əliyev idmançıların uğur qazanması üçün mümkün
olan hər şeyi etmişdir. Respublikamızın ayrı-ayrı
bölgələrində olimpiya kompleksləri istifadəyə verilmiş,
yeni-yeni idman klubları və cəmiyyətləri yaradılmışdır.
Azərbaycan idmançıları idmanın müxtəlif növləri üzrə
Avropa birinciliklərində, dünya çempionatlarında, digər
beynəlxalq idman yarışlarında iştirak edib böyük uğurlar
qazanmışlar. Bu ənənə bu gün də uğurla davam etdirilir.
Bu uğurların qazanılmasında xidməti olanlardan biri də
idman veteranı Vahid Ömər oğlu Hüseynovdur.
Redaksiyamızın qonağı olan təcrübəli məşqçi söhbətə
müstəqilliyin ölkəmizin idman həyatında köklü
dəyişikliyə səbəb olduğunu deməklə başladı:
-
İndi güləşçilərimiz dünyanın müxtəlif yerlərində,
irili-xırdalı beynəlxalq turnirlərdə iştirak edirlər.
Azərbaycan dünya və Avropa çempionatları kimi iri idman
tədbirlərinə ev sahibliyi edir. Keçmiş idmançı kimi heç
vaxt ağlımıza gətirə bilməzdik ki, Azərbaycan onlarca
ölkənin idmançısını qonaq edər, dünyanın ən say-seçmə
güləşçilərini Bakıda görə bilərik. Veteran güləşçi kimi
bu bizi çox sevindirir.
- Vahid müəllimin dünyaya göz açdığı yurd yeri haqqında
düşüncələri?
- Qazax torpağı təbii ki, mənim üçün daha doğmadır.
Uşaqlıq illərim gözümün önündən getmir. Ətraf
kəndlərdən, Daş Salahlıdan, Aşağı Salahlıdan və başqa
kəndlərdən bizim kəndə gələn güləşçilərin çoxlarının
arxasını yerə vurmuşam. Az-az adam tapılardı ki, mənim
qurşağımdan yapışsın. 1964-cü ildə hərbi xidmətə
gedəndə yolasalma mərasimində bütün stansiya camaatı
toplaşmışdı. Saloğluda anam mənə xeyir-dua verəndə dedi
ki, oğul, çalış ki, orada yaxşı ad çıxarasan. Aşıq
Ədalətin sazının və "Cəngi" sədalarının altında
əsgərliyə getməyim məndə vətənpərvərlik hisslərini,
içimdəki güc-qüvvəti daha da artırdı.
1968-ci ildə ordudan tərxis olunandan sonra ümumittifaq
yarışlarında birinci və ikinci yerlərə sahib oldum.
Bakıda "Dinamo" cəmiyyətində məşqçi kimi fəaliyyətə
başladım. Məni SSRİ miqyasında, demək olar ki, hamı
tanıyırdı. Hələ əsgərlik dövründə samboçular arasında
ləqəbim var idi. Meydana çıxanda mənə "Çyornı Pantera"
gəldi deyirdilər. Samboçular fiziki hazırlığımdan və
yarışlarda döyüşümdən heyrətə gəlirdilər. Məni SSRİ
idmançıları arasında "Sansey" deyə çağırırdılar.
Əsgərlik vaxtı ermənilər "Sansey" eşidəndə əl-ayağa
düşürdülər. İdman ustası adını qazandıqdan sonra məşqçi
kimi işləyirdim. Qarabağ müharibəsi vaxtında Qazaxda
erməni terrorçularının Əskipara kəndində evləri
yandırması, bir neçə ailənin vəhşicəsinə qətlə
yetirilməsi məni könüllü şəkildə Müdafiə Nazirliyinə
gəlməyə sövq etdi. Hərbi hissələrdə fiziki hazırlıq
rəisi işlədim. Əsgərlərə əlbəyaxa döyüşü öyrətməklə
onların fiziki hazırlığı ilə məşğul oldum.
- Vahid müəllim, ölkəmizdə sambonun hazırkı
vəziyyətindən razısınızmı?
- Sambo Azərbaycana Ceyhun Hüseynov, Tərlan Poladov,
Zülfiyyə Hüseynova, Mövlud Mirəliyev kimi idmançılar
verib. Cüdo ölkəmizdə intişar tapanda çoxları sambonu
cüdoya dəyişdi. Amma mən samboya sadiq qaldım. 35 ildən
çoxdur ki, məşqçiyəm, bu gün də sənətimi sevə-sevə
öyrədirəm.
Malta şəhərində veteranlar arasında keçirilən dünya
çempionatında mən ölkəmizi 30 dövlət arasında birinci
etdim. Qızıl medal sahibi kimi qələbələrimi ağır
çətinliklər hesabına əldə etmişəm.
Dünya
çempionluğuna gedən yol
Vahid Hüseynovun beynəlxalq miqyasda tanınmasına yol
açan 1999-cu ilin noyabrın 15-də Maltada keçirilən
veteran samboçuların beynəlxalq çempionatı olub. 30-a
yaxın ölkənin idmançısının qatıldığı dünya
çempionatında ölkəmizin şərəfini qorumaq Hüseynovun
qismətinə düşür. Veteran idmançılar arasında keçirilən
yarışlarda 90 kq çəki dərəcəsində çıxış edən təmsilçimiz
rəqiblərinin hamısını məğlub edərək fəxri kürsünün ən
yüksək pilləsinə qalxır. Üçrəngli Dövlət bayrağımız
Maltada dalğalanır, Azərbaycanımızın himni birinci
səslənir. Qızıl medala sahib olmaq uğrunda mübarizə
aparan veteran samboçumuz arzusunu reallaşdıraraq ilk
uğuruna imza atır.
"Yanıq Kərəm"in sədaları altında dünya çempionu oldu
2000-ci il sentyabrın 13-dən 25-dək Maltada keçirilən
veteranlar arasında növbəti dünya çempionatında veteran
idmançılardan ölkəmizi təmsil edən Vahid Hüseynov rəqib
idmançıları məğlub edərək ikinci dəfə qızıl medala
sahib olub. "Maltada veteranlar arasında dünya
birinciliyi keçirilirdi. Mən də orada çıxış edirdim.
Yarışa gedəndə özümlə Azərbaycandan aşıq Ədalətin
audio kasetini götürmüşdüm. Yarımfinalda çox güclü bir
ispan güləşçisi ilə qarşılaşdım. Rəqibim sambo ilə
yanaşı, idmanın qaydasız döyüş növü üzrə də
ixtisaslaşmış idmançı idi. Onunla döyüşə çıxanda
uşaqlara dedim ki, aşıq Ədalətin ifasında "Yanıq Kərəm"i
havasını səsləndirsinlər. Baxmayaraq ki, orada buna
icazə vermirdilər, bu hava alçaq tonda da olsa
səsləndirildi. Bundan sonra elə bil mənə ikiqat güc
gəldi. Mən o, idmançını 1 dəqiqə 30 saniyəyə məğlub
etdim. Sonra finalda ukraynalı idmançı Kulikavla
güləşdim, "Yanıq Kərəm"in sədaları altında bu döyüşdə də
qalib gələrək veteranlar arasında yenidən dünya çempionu
adını qazandım. Himnimizi səsləndirdim, bayrağımızı
yüksəklərə qaldırdım.
Sonradan 2001-ci il Fransanın Kap Martin şəhərində və
2002-ci il Yunanıstanda keçirilən növbəti dünya
çempionatlarında da dünya çempionu olaraq ölkəmizi
layiqli şəkildə təmsil etdim".
2003-cü il oktyabrın 15-18 tarixlərində Fransanın Kap
Martin şəhərində keçirilən veteran usta samboçular
arasında növbəti dünya çempionatında ölkəmizi təmsil
etmiş Vahid Hüseynov qızıl medal qazanmaqla Azərbaycan
bayrağını məhz möhtərəm İlham Əliyevin şərəfinə
qaldırıb. "Yarışda olarkən eşitdim ki, İlham müəllim
Prezident seçilib. Bu xəbər mənə daha da qüvvət verdi və
sonrakı döyüşlərimdə daha böyük ruh yüksəkliyi ilə
yarışdım. 30 ölkənin 25-dən çox idmançısının arasında
üçrəngli bayrağımızı Prezidentimiz İlham Əliyevin
şərəfinə dalğalandırdım.
Vaxtilə ümummilli liderimiz Heydər Əliyev idman
sahəsində qazanılmış uğurlarda veteran idmançıların
zəhmətini yüksək qiymətləndirirdi. Azərbaycanın idman
veteranları ölkəmizdə idmanın inkişafı üçün çox işlər
görüb, yaxşı ənənələr yaradıb, gənclərimiz üçün yaxşı
yol açıblarE Bugünkü gənclərimizin idman sahəsindəki
nailiyyətləri veteranların zəhməti sayəsindədir,
gənclərin məşqçilərinin, müəllimlərinin, onlara
rəhbərlik edən idman ustalarının fəaliyyətinin
nəticəsidir. Müstəqilliyimizin ilk illərində səriştəsiz
rəhbərlərin günahı ucbatından böhran günü-gündən
dərinləşir, ölkə dağılıb gedir, torpaqlarımız
bir-birinin ardınca işğal olunurdu. Təbii ki, idman və
bədən tərbiyəsi də tamam unudulmuşdu. Qarnizonun idman
rəisi idim. Əsgər və zabitlərin fiziki cəhətdən
möhkəmlənməsi üçün məşqlər keçir, onlara sambo və
əlbəyaxa döyüş fəndini öyrədirdim. Təəssüf ki, bu sahəyə
o vaxt lazımi diqqət göstərilmirdi. Yalnız xalqın xahişi
və təkidi ilə Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı bizi
bütün bəlalardan xilas etdi. Siyasi, iqtisadi sahələrdə
olduğu kimi, ordu quruculuğu prosesində də dönüş
yarandı, ölkədə idmanın inkişafına xüsusi diqqət
yetirildi. Veteran idmançılar işə cəlb olundu. 1995-ci
ildən başlayaraq hərbi hissələrdə müxtəlif idman
yarışlarının keçirilməsi ənənə halını aldı. Peşəkar
idmançıların yetişdirilməsində veteran idmançıların
əməyindən istifadə olunması uğurların qazanılmasında
əsas amilə çevrildi.
Veteran idmançıların beynəlxalq yarışlara qatılması da
dövlət başçımız, MOK-un prezidenti İlham Əliyevin
qayğısı sayəsində mümkün olmuşdur. 1999-cu ildən bəri
Maltada, Kanadada, Fransada, Yunanıstanda keçirilən
birinciliklərin qızıl medallarını qazanmışam. Yaşım 70-i
haqlasa da, hələ özümü gümrah hiss edirəm, həvəsdən
düşməmişəm.
Bu gün Azərbaycan idmanı yüksəliş mərhələsindədir.
Ölkəmizdə həm siyasi, sosial-iqtisadi həyatın, həm də
idmanın yüksəlişi, dövlət başçımızın bu sahəyə qayğısı
yeni-yeni uğurlarımızdan soraq verir.
Rəşad ZİYADOV |