Dayanıqlı inkişafa töhfə

Böyük Britaniyanın “The Times Higher Education” nəşri  dünyanın ən nüfuzlu universitetlərinin növbəti reytinq cədvəlini  (THE Impact Rankings -2023) tərtib edib.  Reytinq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 17 Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə (SDGs) uyğun olaraq universitetlərin qiymətləndirildiyi yeganə qlobal effektivlik cədvəlidir. THE Impact Rankings 1700-dən çox universitetin BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə verdiyi töhfənin ölçüsüdür. Universitetlər tədqiqatları, təhsilləri və qlobal sosial çağırışların həlli yolu ilə dünyaya geniş təsir göstərə bilər. THE Impact Rankings universitetlərin bu təsirə necə töhfə verdiyinin şəffaf  qiymətləndirilməsini təmin edən mühüm vasitədir. Builki reytinq yalnız hansı tərəqqinin əldə edildiyini deyil, həm də hər bir qurumda gələcək inkişaf imkanlarını göstərmək məqsədi daşıyır - onlara həm müsbət, həm də mənfi təsirlər daxil olmaqla, cəmiyyətə təsirlərini ölçməyə imkan verir. Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri  ölkələr üçün mühüm  əhəmiyyət  daşıyır, çünki onlar qlobal prioritetlərin müəyyən edilməsi və bütün dünyada davamlı inkişafı təşviq edən milli  fəaliyyət  gündəliyini  hazırlanması  üçün  beynəlxalq  çərçivəni  təmin  edir.  Bu  qiymətləndirmə metodu təkcə universitetlər arasında bərabər rəqabət mühiti yaratmayacaq, həm də dünyanı daha yaxşı  bir  yerə  çevirməyə  öz  töhfələri  baxımından  onların  güclü  və  zəif  tərəflərini  müəyyən  etməyə kömək edəcək.

 

Metodologiya

 

  • * “Times Higher Education Impact Rankings 2023” universitetləri sağlamlıq və ətraf mühitin mühafizəsindən tutmuş təhsilə qədər BMT-nin 17 Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi üzrə qiymətləndirir.
  • * Ümumi reytinqdə iştirak etmək üçün universitetlərdən SDG 17 - Məqsədlər üçün Tərəfdaşlıq da daxil olmaqla ən azı dörd DİM-ə məlumat təqdim etməsi tələb olunur.
  • * Əgər universitet məlumat təqdim edirsə, lakin ümumi reytinq tələbini yerinə yetirmirsə, o, yenə də fərdi DİM-lərdə sıralanacaq.
  • * Ümumi xal dörd DİM-ə qədər olan ballardan və dəqiq və ya təxmini faiz dəyəri verilən metrik və göstəricilərə əsasən yaradılır.

 

Reytinq universitetlərin 4 geniş sahədə - tədqiqat, tədris, informasiya-təbliğat  və idarəetmə üzrə  hərtərəfli və balanslı müqayisəsini təmin etmək üçün  diqqətlə seçilmiş kriteriyalardan istifadə edir. 2023 Impact Rankings beşinci nəşrdir və ümumi reytinqə 112 ölkədən olan universitetlər daxildir. 

 

Ümumi reytinqə ikinci ildir ki, Avstraliyanın Qərbi Sidney Universiteti başçılıq edir. İkinci yeri Böyük Britaniyanın Mançester Universiteti, üçüncü yeri isə Kanadada yerləşən Kraliça Universiteti tutur.  Böyük Britaniya 26 qurumla ilk 100-lükdə ən çox təmsil olunan ölkədir, Avstraliya 16, Kanada 15 universitetlə təmsilçiliyə malikdir.

 

Azərbaycanın 7 universiteti reytinq cədvəlində dünyanın ən yaxşı universitetləri arasında yer alıb.  Reytinqdə Azərbaycanı Xəzər Universiteti (601-800), Qərbi Kaspi Universiteti (601-800),  Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti (1001+),  Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (1001+), Bakı Mühəndislik Universiteti (1001+),  Bakı Dövlət Universiteti (1001+), Naxçıvan Dövlət Universiteti (1001+) təmsil edirlər.

 

Qeyd edək ki,  BMT-nin DİM-ləri 2015-ci ildə bütün üzv dövlətlər tərəfindən qəbul edilmiş və 2030-cu ilə qədər qlobal iqtisadi inkişafı, sosial inteqrasiyanı və ətraf mühitin mühafizəsini təşviq etmək məqsədi daşıyan 17 məqsəddir. Bu iddialı məqsədlər bir-biri ilə yüksək dərəcədə əlaqəlidir - məsələn, 4-cü Məqsəd keyfiyyətli təhsilə diqqət yetirir, 14-cü Məqsəd isə dəniz ehtiyatlarının mühafizəsi və davamlı istifadəsinə yönəlir. Digər məqsədlər yoxsulluğun və bərabərsizliyin azaldılması, hamının təmiz su və kanalizasiya ilə təmin edilməsi, gender bərabərliyinin təşviqi və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə yönəlib.

 

Bütün bu məqsədlər bir-biri ilə bağlıdır, məsələn, bir məqsədə nail olmaq istiqamətində irəliləyiş (məsələn, keyfiyyətli təhsil) digər məqsədə (məsələn, gender bərabərliyinə) nail olmaq istiqamətində gələcək irəliləyişə kömək edəcək. Buna görə də BMT-nin DİM-ləri hamıya daha yaxşı bir dünya yaratmaq üçün həll edilməli olan hərtərəfli məqsədlər toplusudur.

 

“Times Higher Education Impact Rankings 2023” universitetlərə və digər ali təhsil müəssisələrinə BMT-nin DİM-lərinə nail olmaq yolunda irəliləyişləri qiymətləndirməyə kömək etməkdə və onları bu məqsədləri öz tədris proqramlarına inteqrasiya etməyə həvəsləndirməkdə mühüm rol oynayacaq.

 

Reytinq universitetlərin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə sadiqliyi və onların nəticələnən təsiri arasında güclü əlaqəni vurğulayır. Yüksək səviyyəli qurumların ardıcıl fəaliyyəti, onların kollektiv fədakarlığı ilə yanaşı, davamlı inkişafı dəstəkləmək və daha parlaq gələcək yaratmaq üçün həyata keçirilən qlobal səyləri və əməkdaşlığı əks etdirir.

 

Rey-

tinq

Ali təhsil müəssisəsinin adı

Ölkə

Topladığı ümumi bal

1

Western Sydney University

Avstraliya

99.4

2

University of Manchester

Böyük Britaniya

97.5

3

Queen’s University

Kanada

97.2

4

Universiti Sains Malaysia

Malayziya

96.9

5

University of Tasmania

Avstraliya

96.6

6

Arizona State University (Tempe)

ABŞ

96.5

=7

University of Alberta

Kanada

96.4

=7

RMIT University

Avstraliya

96.4

=9

Aalborg University

Danimarka

95.8

=9

University of Victoria

Kanada

95.8

=9

Western University

Kanada

95.8

12

University of Auckland

Yeni Zelandiya

95.6

13

University of Glasgow

Böyük Britaniya

95.4

=14

Université Laval

Kanada

95.0

=14

University of Technology Sydney

Avstraliya

95.0

=14

Yonsei University (Seoul campus)

Cənubi Koreya

95.0

17

Chulalongkorn University

Tayland

94.8

=18

University of Exeter

Böyük Britaniya

94.5

=18

UNSW Sydney

Avstraliya

94.5

20

University of Indonesia

İndoneziya

94.4

21

Monash University

Avstraliya

94.0

22

Hokkaido University

Yaponiya

93.9

23

University of Bologna

İtaliya

93.8

=24

National Cheng Kung University

Tayvan

93.5

=24

Newcastle University

Böyük Britaniya

93.5

=26

University of British Columbia

Kanada

93.4

=26

Michigan State University

ABŞ

93.4

28

University of Newcastle

Avstraliya

93.0

=29

Bournemouth University

Böyük Britaniya

92.9

=29

University of Coimbra

Portuqaliya

92.9

=29

University of the Sunshine Coast

Avstraliya

92.9

32

National Autonomous University of Mexico

Meksika

92.8

33

McMaster University

Kanada

92.7

=34

University of Calgary

Kanada

92.6

=34

University of Galway

İrlandiya

92.6

=36

University of East Anglia

Böyük Britaniya

92.5

=36

University of Strathclyde

Böyük Britaniya

92.5

38

Mahidol University

Tayland

92.4

39

Macquarie University

Avstraliya

92.3

=40

Penn State (Main campus)

ABŞ

92.1

=40

York University

Kanada

92.1

=42

Kyung Hee University

Cənubi Koreya

91.9

=42

Kyungpook National University

Cənubi Koreya

91.9

=42

University of Montreal

Kanada

91.9

=42

University of Sheffield

Böyük Britaniya

91.9

=46

University of Johannesburg

Cənubi Afrika

91.8

=46

KTH Royal Institute of Technology

İsveç

91.8

=46

University of Surrey

Böyük Britaniya

91.8

=49

Kyoto University

Yaponiya

91.3

=49

University of Leicester

Böyük Britaniya

91.3

=49

University of Sussex

Böyük Britaniya

91.3

=52

Amrita Vishwa Vidyapeetham

Hindistan

91.2

=52

Cardiff University

Böyük Britaniya

91.2

=52

University of Edinburgh

Böyük Britaniya

91.2

55

University of Waterloo

Kanada

91.1

56

University of Essex

Böyük Britaniya

91.0

57

La Trobe University

Avstraliya

90.9

=58

Istanbul Technical University

Türkiyə

90.8

=58

University College Cork

İrlandiya

90.8

=58

Victoria University of Wellington

Yeni Zelandiya

90.8

=61

University of Reading

Böyük Britaniya

90.7

=61

University of Wollongong

Avstraliya

90.7

63

University of Otago

Yeni Zelandiya

90.6

=64

Auckland University of Technology

Yeni Zelandiya

90.5

=64

Bangor University

Böyük Britaniya

90.5

66

Manchester Metropolitan University

Böyük Britaniya

90.4

=67

National Taiwan University

Tayvan

90.3

=67

University of Saskatchewan

Kanada

90.3

69

University of Pretoria

Cənubi Afrika Respublikası

90.1

70

University of Aberdeen

Böyük Britaniya

90.0

71

Dublin City University

İrlandiya

89.9

=72

Griffith University

Avstraliya

89.8

=72

Oklahoma State University

ABŞ

89.8

=74

Brunel University London

Böyük Britaniya

89.7

=74

Central Queensland University

Avstraliya

89.7

=74

Chiang Mai University

Tayland

89.7

=77

University of Canterbury

Yeni Zelandiya

89.6

=77

Durham University

Böyük Britaniya

89.6

=79

Charles Sturt University

Avstraliya

89.5

=79

University of Guelph

Kanada

89.5

=79

University of Liverpool

Böyük Britaniya

89.5

=79

Northumbria University

Böyük Britaniya

89.5

=83

Chinese University of Hong Kong

Honkonq

89.4

=83

National Yang Ming Chiao Tung University

Tayvan

89.4

85

Queen’s University Belfast

Böyük Britaniya

89.3

=86

University of Greenwich

Böyük Britaniya

89.2

=86

University of Limerick

İrlandiya

89.2

=86

Massey University

Yeni Zelandiya

89.2

=86

Nottingham Trent University

Böyük Britaniya

89.2

=86

Simon Fraser University

Kanada

89.2

91

Politecnico di Milano

İtaliya

89.1

=92

University of Canberra

Avstraliya

89.0

=92

Monterrey Institute of  Technology Mexico

Meksika

89.0

=92

Virginia Polytechnic Institute and State University

ABŞ

89.0

=92

University of Waikato

Yeni Zelandiya

89.0

96

Iowa State University

ABŞ

88.7

=97

Khon Kaen University

Tayland

88.6

=97

Shanghai University

Çin

88.6

99

University of Toronto

Kanada

88.4

=100

Dalhousie University

Kanada

88.3

 

Oruc MUSTAFAYEV

 



09.06.2023 | 11:08