Kolorado Universitetinin alimləri xəbərdarlıq edirlər ki, 2027-ci ildə Arktikanın səthində buz qalmaya bilər.
1970-ci illərin əvvəllərindən bəri Arktikada buzlaqların həcmi hər on ildə 12 faiz azalır. Bu, hava və okean temperaturunun yüksəlməsi, cərəyanların dəyişməsi və atmosferdə karbon qazının konsentrasiyasının artması kimi bir sıra amillərlə bağlıdır. Mövsümi dalğalanmalara və hava şəraitinə baxmayaraq, tədqiqatların nəticələri məyusedicidir: buzların ərimə sürəti günbəgün artır.
“Azərbaycan müəllimi” xəbər verir ki, tədqiqatçılar buzun tamamilə əriməsinin 2032-2043-cü illər arasında baş verə biləcəyini proqnozlaşdırırlar. Bununla belə, bu prosesin sürətlənə biləcəyi istisna edilmir, buzun tamamilə əriməsi bir neçə il ərzində baş verə bilər.
Buna səbəb olan əsas amil buz örtüyünün bərpasına imkan verməyən isti payız və mülayim qış fəsilləridir. Buzların yox olması planetdə əhəmiyyətli dəyişikliklərə səbəb olacaq. Qaranlıq okean suları günəşdən daha çox istiliyi udmağa başlayacaq və qlobal istiləşməni artıracaq. Bu, Avropada şaxtalar və Asiyada quraqlıq kimi ekstremal hava hadisələrinin tezliyini artıracaq.
Əriyən buzlaqlar qlobal dəniz səviyyəsinin qalxmasını da sürətləndirəcək və bu, sahilyanı şəhərləri və kənd təsərrüfatı üçün sabit iqlimdən asılı olan milyonlarla insanı təhdid edə bilər.
Buzlaqların azalması ilə qütb ayıları, arktik tülkülər, suitilər və morjlar da daxil olmaqla, arktik dəniz həyatı təhlükə altına düşəcək. Bu dəyişikliklər qida zəncirini poza və heyvan populyasiyasına ciddi təsir edə bilər.
Sabit ekosistemlərdən asılı olan balıqçılıq sənayesi də çətinliklərlə üzləşəcək. Alimlər artıq buzun yox olma prosesini tam dayandırmağın mümkün olmadığını etiraf etsələr də, hələ də insanların bu prosesi ləngidə biləcəklərinə inanırlar. Karbon emissiyalarının azaldılması, bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid və təbii ehtiyatlardan daha səmərəli istifadə bu prosesi gecikdirməyə və onun nəticələrini yüngülləşdirməyə kömək edəcək.
Hər ötən il bəşəriyyət Arktikanın buzsuz qalacağı günlərə yaxınlaşır. Bu proses təkcə ekoloji bir mərhələ olmaqla qalmayacaq, həm də bəşəriyyətə hərəkətə keçmək üçün aydın bir siqnal olacaq.
Digər xəbərlər
Digər xəbərlər tapılmadı
Qəzetimizə abunəlik
"Azərbaycan müəllimi" qəzetindən ən son xəbərləri və xüsusi təklifləri əldə etmək üçün abunə olun
Bölmələrimiz
2024 © "Azərbaycan müəllimi" qəzeti. Bütün müəllif hüquqları qorunur. Məlumatdan istifadə zamanı istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink qoyulmalıdır.
Şərhlər (0)