Bütün xəbərlər
17 oktyabr, 14:41

Oktyabrın 16-da "Nature" jurnalında dərc edilən iki yeni tədqiqat planetimizdəki meteoritlərin mənşəyinə dair əhəmiyyətli kəşfləri üzə çıxarıb.

Araşdırmalar göstərir ki, Yer kürəsində tapılan meteoritlərin təxminən 70%-i Mars və Yupiter arasındakı asteroid qurşağında baş verən bir neçə nəhəng toqquşma ilə əlaqədardır. Bu toqquşmaların ən qədimi təxminən 470 milyon il əvvəl baş vermiş kataklizmik (dağıdıcı, böyük təsir dairəsinə malik təbiət hadisəsi) hadisəyə aiddir.

Bu kəşf Günəş sisteminin formalaşmasının erkən mərhələlərinə dair yeni və daha dərin məlumatlar təqdim edir.

Tədqiqatçılar L-xondritlər adlanan daşlı meteoritlərin Massalia ailəsi adlı asteroid qrupundan gəldiyini müəyyən ediblər.

NASA-nın Havaydakı İnfraqırmızı Teleskop Mexanizmi ilə aparılan araşdırmalar asteroidlərin mineral tərkibini analiz edərək, onları L-xondritlərin xüsusiyyətləri ilə müqayisə edib.

Bununla yanaşı, alimlər asteroidlərin təxminən 500 milyon il əvvəl nəhəng toqquşmadan sonra formalaşdığını aşkar ediblər və bu təsirin L-xondritlərini meydana gətirdiyini hesab edirlər.

Bu asteroid ailəsinin daxilindəki bəzi asteroidlər 140 kilometr uzunluğundadır və onların ölçüləri L-xondritlərin ana gövdəsinin ölçüsü ilə eynilik təşkil edir.

Tədqiqatçılar qeyd edir ki, Yerdəki meteoritlərin mənşəyini dəqiq bilmək Günəş sisteminin təkamülünü anlamağa kömək edir. Belə ki, Çilinin Santyaqo şəhərindəki Avropa Cənub Rəsədxanasının astronomu və hər iki tədqiqatın müəllifi Mixael Marset bu kəşfin əhəmiyyətini vurğulayaraq qeyd edir ki, heç şübhəsiz bu tapıntılar Günəş sisteminin tədqiqi ilə bağlı mühüm elmi nəticələrə gətirib çıxara bilər.

Sözügedən tədqiqat, həmçinin digər meteorit siniflərinin mənşəyini də araşdırıb. Belə ki, H-xondritləri adlanan digər bir meteorit sinfinin isə fərqli təsir hadisələrindən qaynaqlandığı məlum olub. Elm adamları onların formalaşmasını 7,6 milyon il əvvəl "Koronis 2" asteroid ailəsi ilə əlaqələndirirlər.

Bu toqquşmaların nəticəsində yaranan meteoritlər müəyyən dövr ərzində Yer kürəsinə düşüb və Günəş sisteminin erkən dövründəki hadisələrin izlərini özündə daşıyır.

Meteoritlərin mənşəyini öyrənmək tədqiqatçılara qədim kosmik prosesləri yenidən canlandırmağa və Günəş sisteminin necə formalaşdığı barədə dərin anlayış əldə etməyə kömək edir. Bununla belə, tədqiqatçılar mövcud meteorit kolleksiyasının asteroid qurşağının yalnız bir neçə obyektinə daha çox bağlı olmasından narahatdırlar.

London Təbiət Tarixi Muzeyinin planetoloqu Sara Russell bu məlumatları bilməyin tədqiqatçılar üçün çox dəyərli olduğunu vurğulayaraq qeyd edir ki, hər bir meteorit kosmosun dərinliklərindən gələn bir tapmaca parçasıdır.

Alimlər daha çox məlumat əldə etmək üçün kosmos missiyalarına ümid edirlər. Onlar hesab edirlər ki, bu qədim qayalıq arxivləri Yer səthində tapmaqdan daha səmərəli yolla öyrənmək üçün asteroid qurşağını özləri araşdırmalıdırlar.

Bu araşdırmalar da, öz növbəsində, Günəş sisteminin erkən tarixini və planetlərin necə formalaşdığını daha hərtərəfli anlamaq üçün vacib bir addım ola bilər.

Mənbə: sciencenews.org/article/origins-earths-meteorites-found

Şərhlər

Xəbər lenti

15 sentyabr, 10:25

Sağlam qidalanma mədəniyyəti

15 sentyabr, 10:22

Yeni salınacaq Qaraxanbəyli kəndində 2 məktəb və 3 uşaq bağçasının inşası planlaşdırılır

15 sentyabr, 10:10

Nazir müavini: Təhsilin inkişafı sahəsində görülən işlər gələcəyimiz üçün etibarlı əsaslar yaradır

15 sentyabr, 09:55

Azərbaycanın 10 milyonuncu sakini məktəbə başladı – FOTOLAR

15 sentyabr, 09:51

MDU-da müəllimlərin beynəlxalq sertifikasiyaya hazırlığına start verilib

15 sentyabr, 09:47

AzMİU ilə İzmir Bakırçay Universiteti arasında əməkdaşlıq müzakirə olunub

15 sentyabr, 09:37

Həsən Həsənli: İldən-ilə məktəblərimizin uğurlarının artdığını görürük

15 sentyabr, 09:37

Gəncədə tam orta ümumtəhsil müəssisəsi təmirdən sonra istifadəyə verilib

15 sentyabr, 07:30

15 Sentyabr "Bilik günü"dür

14 sentyabr, 17:18

Prezident Qarabağ Universiteti Klinikasının və yeni tədris korpusunun açılışında iştirak edib

13 sentyabr, 15:22

Yeni tədris ilinin ilk dərsi bu mövzuya həsr olunacaq

13 sentyabr, 13:30

Uşaq evi sosial xidmət müəssisələrində 33 uşaq birinci sinfə başlayır

12 sentyabr, 21:12

Siniflər hansı meyarlara əsasən komplektləşdirilir? – AÇIQLAMA

12 sentyabr, 18:33

BDU-da bəzi ixtisaslarda dərslər 4 gün olacaq - Rəsmi

12 sentyabr, 18:00

"2025-2026-cı tədris ili: yeniliklər və hədəflər" mövzusunda tədbir keçirilib

12 sentyabr, 17:56

Eşqi Bağırov: Olimpiada və müsabiqələrdə iştirak edən şagirdlərin sayı artıb

12 sentyabr, 17:52

“Yenilənən məktəblər”: Zərdab rayonu Dəli Quşçu kənd tam orta məktəbi – FOTOLAR

12 sentyabr, 17:48

Naxçıvanda peşə təhsili müəssisələrinə 700 yerlik qəbul planı tərtib olunub

12 sentyabr, 17:40

Bəzi regionlarda müəllimlərin dərs yükünün 24 saatı keçməməsi tələbi var? – AÇIQLAMA

12 sentyabr, 17:37

Naxçıvanda 30 məktəbin bütün məzunları tələbə adını qazanıb

Digər xəbərlər

Digər xəbərlər tapılmadı

Search not found

Qəzetimizə abunəlik

"Azərbaycan müəllimi" qəzetindən ən son xəbərləri və xüsusi təklifləri əldə etmək üçün abunə olun

2025 © "Azərbaycan müəllimi" qəzeti. Bütün müəllif hüquqları qorunur. Məlumatdan istifadə zamanı istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink qoyulmalıdır.