Novruz bayramının gəlişini müjdələyən dörd çərşənbədən sonuncusu – Torpaq çərşənbəsini qeyd edirik. Xalq arasında “İalaxır çərşənbə”, “Çərşənbə-suri”, “Yer çərşənbəsi” kimi tanınan bu gün, təbiətin oyanışı və həyatın başlanğıcıdır. Təbiət qış yuxusundan oyanır, torpaq canlanır, ağaclarda ilk tumurcuqlar çiçəklənir və yurdumuza bahar gəlir. İlaxır çərşənbə həm təbiət, həm də insan ruhu üçün yenilənmə, təmizlənmə dövrüdür. 

Bu çərşənbə həyatın bitmək bilməyən dövrü olaraq, torpağın oyanışını, yeni ümidlərin başlanğıcını, bütün qəlblərdəki sükutun sona çatmasını simvollaşdırır. 

Torpaq çərşənbəsi çərşənbələrin sultanı hesab edilir, qədimdən bir çox özünəməxsus adət-ənənələri olub və bu günədək yaşamaqdadır. 

İlaxır çərşənbədə ev-eşik təmizlənir, bayram tədarükü görülür. Hər evin süfrəsi müxtəlif şirniyyatlarla, paxlava, şəkərbura, şorqoğalı və səməni ilə bəzədilir. Ənənəvi olaraq süfrədə yeddi növ nemət olur. Bu, bərəkətin və bolluğun simvoludur. Yeddi rəngli yumurtalar isə həm həyatın müxtəlifliyi, həm də gələcəkdəki xoşbəxtliyi simvolizə edir.

İlaxır çərşənbədə axşam şənlikləri xüsusilə möhtəşəm olur və xalqımız onu təntənəli şəkildə bir bayram olaraq qeyd edir. Bu çərşənbə həm də insanların barışmasını təmin edən bir gündür. Küsülülər barışır, qəlblər yenidən birləşir, ailələr bir araya gəlir. Qulaq falına çıxmaq, qapılara papaq atmaq kimi əyləncələr də bu çərşənbəyə xas qədim ənənələrimizdən biridir. El arasında bu günə niyyət, dilək çərşənbəsi də deyilir. İnanca görə, həmin gün ürəkdə tutulan ən gözəl diləklərin hamısı hasil olur və ona görə də mütləq xoş sözlər söylənilməlidir. Hamı öz ailəsində könül açan sözlər danışıb, dava-dalaş etməz ki, qulaq falına çıxan şəxs xoşagəlməz ifadələr eşidib evinə ümidsiz dönsün. Bu gün evdən çörək, duz, su çıxarılmaz, çünki bunlar ruzinin, bərəkətin rəmzidir. Qədim inanclara görə, son çərşənbədə bunları evdən çıxarmaq ilin kasıbçılıqla keçəcəyinə işarədir.

Bütün bir ilin yorğunluğunun və çətinliklərinin atılması üçün ilaxır çərşənbədə ənənəvi olaraq tonqallar qalanır. Tonqal üzərindən atlanmaq insanın dərdlərini, narahatlıqlarını və pis xatirələrini atması deməkdir. İnsanlar “ağırlığım-uğurluğum tonqalda yansın” söyləyərək qəlblərindəki qaranlıq düşüncələrdən qurtulub daha saf və aydın ruhla gələcəyə baxmağa çalışırlar. 

Bu gün, hər bir insan qəlbindəki arzu və niyyətlərin gerçəkləşəcəyinə inanır. İnanca görə, hər bir dilək qəbul olunur və ilin qalan günləri, gələcəkdə atılacaq addımlar, o niyyətlərin izlərini daşıyır. Qəlbimizdəki ümidi bir-birimizlə bölüşdükcə, bu bayram daha da mənalı olur.

Bu çərşənbə həyatın gözəlliyini, birlikdə olmağın gücünü və arzu etdiyimiz yaxşılıqların gerçəkləşəcəyini bir daha bizə xatırladır, ruhumuzu təmizləyir, içimizdəki yaxşılıqları ortaya çıxarır və gələcəyə olan inamımızı gücləndirir.

Torpaq çərşənbəsi bu gün Şuşada, Ağdamda, Xankəndidə, Ağdərədə, Xocalıda da böyük çoşqu ilə qeyd olunur. İşğaldan azad olunmuş torpaqlarımızda ilaxır çərşənbənin qeyd olunması, yalnız bir bayram deyil, həm də Azərbaycan xalqının əzmliliyinin, qələbəsinin və torpağına olan sevgisinin bir təzahürüdür. Yurdumuzun hər yerində Novruz tonqalları yandırılır. Bayram tonqalları ürəklərə sevinc, xoşbəxtlik bəxş edir.  

Baharın gəlişini, təbiətin oyanışını müjdələyən, ümid dolu başlanğıcların, bolluq və bərəkətin simvolu olan Torpaq çərşənbəniz mübarək olsun!

Qoy, bu çərşənbə evlərinizə sevinc, firavanlıq və xoş günlər gətirsin!