12 noyabr 2024

Bütün xəbərlər
test
15 oktyabr, 18:12
227

Astronomlar nəhayət ki, Saturn planetinin orbitində olan ilk Troyan asteroidini kəşf ediblər. Troyan asteroidləri digər üç nəhəng planet – Yupiter, Uran və Neptunda bilinsə də, Saturn üçün bu, ilkdir.

Qərbi Ontario Universitetindən olan astronom Paul Vigert bu barədə belə yazır: “Saturn Günəş sistemində ikinci ən böyük planet olsa da, bu vaxta qədər burada heç bir Troyan asteroidi müəyyən olunmayıb”.

Saturn kimi yeni asteroidin də Günəş ətrafında tam bir dövrü təxminən 30 il çəkir, lakin o, Saturnun orbitində 60 dərəcə daha irəlidə yerləşir.

Günəş sistemindəki əksər asteroidlər Mars və Yupiter arasındakı trayektoriyada hərəkət edir. Lakin 1906-cı ildə alman astronomu Maks Volf bu planetin orbitində Günəşdən 60 dərəcə irəlidə fırlanan ilk Troyan asteroidini kəşf edərək ona “Axilles” adını verib. O zamandan bəri astronomlar minlərlə Troya asteroidi aşkar ediblər. Onların bəziləri Yupiterin 60 dərəcə önündə, digərləri isə 60 dərəcə arxasında yerləşir. NASA-nın “Lucy” kosmik gəmisi 2027-2033-cü illər arasında bu asteroidləri daha yaxından araşdırmaq məqsədilə onlardan səkkizini ziyarət edəcək.

Troyan asteroidləri, həmçinin Uran, Neptun, Yer və Mars üçün də aktualdır. 

2019-cu ildə Havayda teleskopla çəkilmiş görüntülərdə yeni bir asteroidin kəşfi Avstraliyadan olan həvəskar astronom Endryu Uokerin diqqətini çəkib. Uoker bu obyektin günəş ətrafında uyğun orbitə malik olduğu təqdirdə Saturnun Troyan asteroidi ola biləcəyini irəli sürub.

Paul Vigert yazır: “Günəş sistemimizdə obyektlərin orbital xassələrini düzgün təyin etmək üçün uzun müddət ərzində fərqli teleskoplarla çoxsaylı müşahidələr aparmaq lazımdır”.

Bu məqsədlə Çindəki Makao Elm və Texnologiya Universitetində astronom kimi işləyən Man-To Hui asteroidin əvvəlki görüntülərini araşdırıb və yeni müşahidələr planlaşdırıb. Beləliklə, asteroidin mövqeyinin 2015-ci ildən 2024-cü ilə qədər dəqiqliklə ölçülməsi onun Troyan xarakterini sübuta yetirib. “2019 UO14” adlandırılan bu asteroidin diametri cəmi 13 kilometrdir. Bu Marsın iki peykindən biri olan Deimos ilə eyni ölçüdədir.

Madridin Komplutense Universitetindən astronom Karlos de la Fuente Markos bildirir ki, elm adamları Saturn üçün Troyan asteroidlərinin mövcudluğunu çoxdan proqnozlaşdırırdılar. Lakin Saturnun ətrafında yerləşən Troyan asteroidləri qeyri-sabit orbitlərə sahib olmalıdır, çünki Saturnun hər iki tərəfində nəhəng planetlər yerləşir.

De la Fuente Markos əlavə edir: “Yupiter bu qeyri-sabitliyin əsas səbəbi kimi görünür”.

Yupiterin güclü cazibə qüvvəsi tədricən Saturnun Troyan asteroidini özünə çəkir və onun Günəş ətrafında orbitini daha da elliptik hala gətirir. Nəticədə, asteroid Yupiter və ya Uran kimi digər planetlərə yaxınlaşaraq onların cazibəsi altında Troyan orbitindən kənarlaşır.

Tədqiqatçılar asteroidin təxminən 2000 ildir ki, Saturnun Troyan asteroidi olduğunu və daha 1000 il bu orbitdə qalacağını proqnozlaşdırırlar. Saturnun cazibə qüvvəsinin təsiri altına girməzdən əvvəl bu asteroidin ehtimal ki, Günəş ətrafında hərəkət edən bir kentavr, yəni nəhəng planetlərin orbitləri arasında hərəkət edən bir obyekt olduğu düşünülür.

Qeyd edə ki, yeni kəşf olunan bu asteroidin Saturn üçün yeganə Troyan asteroidi olmadığı ehtimal edilir. Paul Vigert qeyd edir: “Əminəm ki, daha çox Troyan asteroidi mövcuddur”.
 

Mənbə: https://www.sciencenews.org/article/saturn-first-trojan-asteroid-discovered

Xəbər lenti

11 noyabr, 23:32
31

Elm və təhsil naziri UNICEF-in regional direktoru ilə görüşüb

11 noyabr, 22:43
32

SDU ilə Daşkənd İnformasiya Texnologiyaları Universiteti arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb

11 noyabr, 22:32
32

UNICEF: Azərbaycanın Uşaqlar, Gənclər və İqlim Fəaliyyəti Bəyannaməsini imzalamasını alqışlayırıq

11 noyabr, 22:03
34

İlham Əliyev BMT-nin Baş katibi ilə görüşüb

11 noyabr, 21:23
34

SDU ilə AlmaU arasında qarşılıqlı əməkdaşlığın gələcək perspektivləri müzakirə olunub

11 noyabr, 19:55
35

Həsən Həsənli "British Council"ın “Climate Connection” proqramının təqdimatında iştirak edib

11 noyabr, 18:36
40

COP29 çərçivəsində “İqlim dəyişikliyi" müsabiqəsinin final mərhələsi keçiriləcək

11 noyabr, 15:39
63

COP29 çərçivəsində şagirdlərin iqlim savadlılığının ölçülməsinə dair təşəbbüs müzakirə ediləcək

11 noyabr, 12:04
53

Honkonqlu direktor: İqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə Azərbaycan digər neft ölkələri üçün nümunədir

11 noyabr, 11:59
65

COP29 başlayır: Bakı dünya liderlərini iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə çağırır

10 noyabr, 19:29
124

Azərbaycanın COP29 gündəmi qlobal təşəbbüslərə töhfədir

9 noyabr, 15:51
201

BDU ilə Vyetnamın Jurnalistika və Kommunikasiya Akademiyası əməkdaşlıq edəcək

9 noyabr, 15:45
190

“Yaşıl və rəqəmsal transformasiyalar: qarşılıqlı təsirləri, pozitiv və neqativ aspektləri” - elmi-praktik konfrans keçirilib

9 noyabr, 15:41
198

Aşqarlar Kimyası İnstitutunda COP29-a həsr edilən beynəlxalq seminar keçirilib

9 noyabr, 15:38
191

ADNSU Ali Təhsildə Davamlılığın İnkişafı Assosiasiyasının tamhüquqlu üzvü seçilib  

9 noyabr, 15:24
209

SDU Qazaxıstanın aparıcı universitetləri ilə əlaqələrini genişləndirir

8 noyabr, 20:41
243

Şəhid oğlu: "Atam son dəfə dedi ki, dərslərinizi yaxşı oxuyun, ananızı incitməyin" - MÜSAHİBƏ

8 noyabr, 18:24
239

Prezident İlham Əliyev Bakıda Zəfər parkının açılışında iştirak edib 

8 noyabr, 13:33
782

Aprel döyüşləri və Vətən müharibəsi iştirakçısının “Marş irəli”si

8 noyabr, 12:40
440

Zəfərlə qürurlanan qalib xalqın qalib övladları

Şərhlər (0)

Qəzetimizə abunəlik

"Azərbaycan müəllimi" qəzetindən ən son xəbərləri və xüsusi təklifləri əldə etmək üçün abunə olun

2024 © "Azərbaycan müəllimi" qəzeti. Bütün müəllif hüquqları qorunur. Məlumatdan istifadə zamanı istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink qoyulmalıdır.