Müsahibimiz “Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almalarına dair 2022-2028-ci illər üçün Dövlət Proqramı” çərçivəsində dünyanın ən nüfuzlu ali təhsil müəssisələrinin ilk 10-da yerləşən ABŞ-nin “Stanford Graduate School of Business”də MBA proqramı üzrə təhsil alan Anastasiya Ziminadır. 

- Sizi necə tanıyaq?

- Bakı şəhərində anadan olmuşam, paytaxtdakı 160 nömrəli Klassik Gimnaziyanı bitirib, daha sonra M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinə daxil olub, ali təhsilimi “Menecment” ixtisası üzrə başa vurmuşam. Ali məktəbi bitirdikdən sonra müxtəlif sənaye sahələrində çalışmış, ölkənin ÜDM-nə təsir edən layihələrdə iştirak etmişəm. Son bir il yarım ərzində “Boston Consulting Group”da işləmişəm, texnoloji və transformasiya layihələrində iştirak etmişəm. Sonra hədəfimdə dünyanın ən rəqabətli və nüfuzlu MBA proqramına daxil olmaq dururdu. Bu gün mən Stanford Universitetində əldə etdiyim bilik və qlobal əlaqələrdən istifadə edərək innovativ həllər yaratmağa, biznesin və vətənimin inkişafına töhfə verməyə çalışıram.

- Orta məktəbdə sizi ən çox maraqlandıran mövzular hansılardır? Sizi uğurlu bir gənc kimi formalaşdırmaqda məktəbinizin rolu barədə nə deyə bilərsiniz?

- Məktəb illərim 160 nömrəli Klassik Gimnaziyada keçib. Orada məndə erkən yaşlarımdan son nəticənin birbaşa öz səylərimdən asılı olduğuna inam yarandı. Məhz bu ədalətli mühit və təşəbbüskarlığın təşviqi məni ən yaxşı seçim etməyə sövq etdi. Məktəb bazası mənə təkcə akademik bilik deyil, həm də məqsədyönlü və təşəbbüskar olmağın nə qədər vacib olduğunu aydın şəkildə başa saldı. Məktəbdən çıxardığım bütün bu dəyərlər və prinsiplər mənim gələcək inkişafımda böyük rol oynadı: onlar mənə M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinə daxil olmaq üçün möhkəm bir təməl və potensialımı maksimum dərəcədə açmağa imkan verdilər. Fürsətdən istifadə edərək uzun illər nəticə verən belə güclü mexanizm yaratdığına görə məktəbimizin sabiq direktoru Faina xanıma və müəllimim Yelena Ağayevaya mənim şəxsiyyət kimi formalaşmağıma verdikləri böyük töhfəyə görə təşəkkür etmək istərdim.

- Xaricdə Dövlət Proqramı sizin üçün hansı imkanları yaratdı?

- İlk növbədə, bu proqram üçün Prezidentimiz İlham Əliyevə, Elm və Təhsil Nazirliyinə təşəkkür etmək istərdim. Təbii ki, nüfuzlu proqramda oxumaq böyük investisiya deməkdir və Dövlət Proqramı olmasaydı, mən müraciət etməzdim. 

İkincisi, Stanford MBA proqramı, dünyada ən prestijli MBA proqramları arasında ən aşağı qəbul faizi ilə seçilir. Bu MBA proqramında hər bir problem həllinə dünya miqyasında yanaşılır və investorların, eləcə də startapların əsas məkanı sayılır. Beləliklə, əsas sual "mənim həllim bu problemi dünya üzrə bütün ölkələrdə necə həll edəcək?" olur. Bu cür qlobal miqyasda düşünmə mənim üçün çox önəmlidir, ona görə ki bu, mənə daha geniş düşünməyə kömək edəcək və bu təcrübəni Azərbaycana gətirməyə dəstək olacaq.

- Xaricdə təhsil alan bir gənc olaraq ölkəmizdə gənclərin xaricdə ali təhsil almağa dövlət dəstəyi və diqqəti barədə fikirlərinizi bölüşərdiniz.
 
- Mən səmimi qəlbdən əminəm ki, bu gün Azərbaycanda gənclərə çox ciddi diqqət yetirilir, çünki ölkənin gələcəyini məhz gənc nəsil müəyyənləşdirir. Dövlətimiz gənclərə inkişaf üçün çox sayda fürsət təklif edir: pulsuz təlimlər keçirir, perspektivli sahələrdə təhsil proqramlarını dəstəkləyir, tələb olunan peşələrin inkişafı üçün şərait yaradır. 

Bu dəstəyin mühüm elementi gənclərin dünyanın aparıcı universitetlərinə daxil olmasına, təcrübə qazanmasına və sonra əldə etdikləri bilikləri vətənlərinin rifahı naminə tətbiq etmələrinə kömək edən Xaricdə Təhsil üzrə Dövlət Proqramı olmuşdur.
Bu dəstək sayəsində biz gənc mütəxəssislər nəinki qabaqcıl tədqiqat və texnologiyalara çıxış əldə edirik, həm də qlobal idarəetmə təcrübəsini mənimsəyirik ki, bu da yeni nəsil liderlərin formalaşmasına kömək edir. Əminəm ki, təhsil sahəsində dövlət təşəbbüslərinin davam etdirilməsi və genişləndirilməsi ilə biz Azərbaycanın inkişafına əhəmiyyətli töhfə verəcək daha istedadlı məzunları görəcəyik.

- Stanford Universiteti, onun ənənələri və "MBA" proqramı haqqında bizə nə deyə bilərsiniz? Bu proqama marağınız nə ilə bağlıdır?

- Stanford Universiteti innovativ mədəniyyəti və sahibkarlıq ruhu ilə məşhurdur və onun MBA proqramı dünyanın ən rəqabətli proqramı hesab olunur. Burada tələbələrə daim meydan oxuyan və qlobal düşünməyə təşviq edilən bir atmosfer var. Məni xüsusilə biznes və texnologiyanın gələcəyini formalaşdıran güclü təcrübəçilərdən və akademiklərdən öyrənmək fürsəti cəlb etdi. MBA-ya marağım uzun müddətdir ki, strateji düşüncənin böyük layihələrdə hansı rol oynadığını görəndə yaranıb. Bir çox ölkələrdə MBA hazırda karyera inkişafının açarına çevrilir, çünki geniş əlaqə şəbəkəsi və hərtərəfli idarəetmə təcrübəsi verir. Mənim üçün bu proqram üfüqləri genişləndirməyə və gələcək uğurlara zəmin yaratmağa kömək edən bir platformadır.

- Magistr dərəcəsi gözləntiləriniz və gələcək hədəfləriniz barədə nə deyə bilərsiniz?

- Düşünürəm ki, öz Vətəninə dəstək vermək hər bir vətəndaşın borcudur. Bu dəstək həm ölkə maraqlarını qorumaq, həm seçkilərdə iştirak etmək, həm də iqtisadi sahələrin inkişafını təmin etməkdən ibarətdir. Bu baxımdan, mən hər zaman Azərbaycanın inkişafına dəstək verməyə çalışmışam. Azərbaycan Prezidentinin rəhbərliyi ilə böyük nailiyyətlər əldə edilib və biz inkişaf etməyə, ölkəni daha da yaxşılaşdırmağa davam edirik. Stenfordda təhsil alarkən mümkün qədər çox təcrübə və bilik əldə etmək istərdim, daha sonra isə onları həyata keçirərək ölkənin inkişafına daha çox kömək edə bilərəm. Həmçinin belə bir universitetdə “networking” və layihələr, gələcəkdə Azərbaycana investisiyalar gətirmək üçün kömək edərək, ölkənin xarici investisiyalar cəlb etməklə bağlı ümumi iqtisadi siyasətini dəstəkləyəcək. Misal üçün, AI və rəqəmsal marketinq sahəsində startup ideyam var - onu Stanford vasitəsilə böyüdüb Azərbaycana xarici investisiyalar cəlb etmək istərdim. Çünki Azərbaycan vətənimdir, burada böyümüşəm, burada bu startup-ı böyütmək həm mənəvi, həm də iqtisadi baxımdan önəmlidir.

- Təhsil aldığınız universitetin tədris mühiti, müəllim-tələbə münasibətləri və beynəlxalq tələbələrə münasibət necədir? Tələbələrin elmi tədqiqatlara cəlb edilməsi, həvəsləndirilməsi sahəsində hansı müsbət təcrübəni qeyd etmək olar?

- Stanford fikirlərin açıqlığını və bərabər dialoqu təşviq edir: Tələbələr professorlardan öyrəndikləri kimi, professorlar da tez-tez öz tələbələrindən öyrənirlər. Təşəbbüs həmişə burada qiymətləndirilir: bir araşdırma və ya başlanğıc üçün bir fikriniz varsa, həyata keçirmək üçün mentorluq və mənbələr alacaqsınız. Buradakı beynəlxalq tələbələr kampus müxtəlifliyinin ayrılmaz hissəsidir və onların mədəniyyətləri və təcrübələri sinif müzakirələrini zənginləşdirir. Üstəlik, laboratoriyalarda və tədqiqat mərkəzlərində maraqlarınıza uyğun bir layihə tapmaq və müəllimlərdən fəal şəkildə dəstək almaq asandır. Elmi-tədqiqatlara cəlb olunma formal olaraq deyil, canlı maraq sayəsində baş verir: tələbələr özləri iştirak etmək istəyirlər, çünki öz işlərinin real nəticələrini görürlər.

- Xaricdə təhsil alan tələbələrimizin üzərinə mühüm missiya da düşür - ölkəmizin, mədəniyyətimizin, ənənələrimizin təbliği. ABŞ-də azərbaycanlı tələbələr şəbəkəsi haqqında nə deyərdiniz?
 
- Azərbaycanlı tələbələrin ABŞ-dəki şəbəkəsi çox mehribandır: biz təcrübə mübadiləsi aparır və bir-birimizə yeni təhsil mühitinə uyğunlaşmağa kömək edirik. Eyni zamanda, mənim mövqeyim bənzərsizdir: mən Azərbaycandan “Stanford Graduate School of Business”ə daxil olan ilk qadın və GSB-də son on ildə ölkəmizdən olan yeganə tələbəyəm. Bu, vətəni beynəlxalq səviyyədə təmsil etmək və onun müsbət imicini təbliğ etmək baxımından mənim üçün xüsusi məsuliyyətdir. Mən mədəniyyətimizə diqqəti cəlb etməyə, tədbirlərdə iştirak etməyə və Azərbaycanın zəngin irsi haqqında danışmağa çalışıram. Bundan əlavə, həmvətənlərimi fəal şəkildə dəstəkləyirəm, onlara qəbula hazırlaşmalarına kömək edirəm və bu cür nüfuzlu universitetlərdə rəqabətdə qalib gəlmək barədə məsləhətlərimi bölüşürəm. Ümidvaram ki, yaxın illərdə Stanforddakı təmsilçiliyimiz daha da artacaq və biz Azərbaycandan olan istedadları daha da parlaq şəkildə üzə çıxara biləcəyik.

- Xaricə gedən gənclər arasında qızların sayı ildən-ilə artır. Bunu öz nümunənizlə necə izah edərdiniz?

- Xaricə təhsil almağa gedən qızların sayının artması onların ambisiyalarının və öz güclərinə inamlarının artmasını əks etdirir. Öz nümunəmdən deyə bilərəm ki, əzmkarlıq, ciddi intizam və ailəmin dəstəyi mənə hər hansı bir stereotipi aradan qaldırmağa və məqsədimə çatmağa kömək etdi. Ona görə də Azərbaycandan Stanford Ali Biznes Məktəbinə (Stanford Graduate School of Business) daxil olan ilk qadın olmaq mənim üçün təkcə böyük qürur mənbəyi deyil, həm də inkişafımı davam etdirmək üçün güclü stimuldur. Mən görürəm ki, biz qızlar nəinki dünyanın ən yaxşı universitetlərində rəqabət aparırıq, həm də bir-birimizi cəsarətlə irəliləməyə və yeni zirvələrə çatmağa ruhlandırırıq. Bu nümunə, ümid edirəm ki, digər qızları da özlərinə inanmağa və maneələrdən qorxmadan hərəkət etməyə sövq edəcək.

- Uğurunuzun sirri nədir? Xaricdə təhsil almaq istəyən gənclərə nə məsləhət görərdiniz?

- Mənim əsas prinsipim iddialı məqsədlərdən qorxmamaq və tam fədakarlıqla hərəkət etməkdir. Hər hansı bir əhəmiyyətli nailiyyət bir planla başlayır: nəyə və niyə nail olmaq istədiyinizi dəqiq başa düşməlisiniz. Daha bir vacib cəhət əzmkarlıqdır: uğursuzluqlar və çətinliklər qaçılmazdır, lakin təslim olmayanlar sonda öz məqsədlərinə çatırlar.  

Əgər xaricdə təhsil almaq istəyirsinizsə, özünüzü yalnız bir seçimlə məhdudlaşdırmayın - müxtəlif variantları araşdırın və böyük adlardan qorxmayın. Ən əsası, pozitiv qalın: özünəinam və yaxınlarınızın dəstəyi uğur yolunda hər hansı maneəni dəf etməyə kömək edir.