Qlobal problemlərin həllində yeni model: ikili universitetlər 

İkili universitetlər akademik, iqtisadi və siyasi sahələrdə sərhədləri aşan əməkdaşlıq üçün unikal və innovativ bir yanaşma kimi ortaya çıxır. Bu universitetlər mövcud universitetlərin filial kampuslarından fərqli olaraq tamamilə başdan yaradılır və onların qurulması iki ölkə arasında ikitərəfli hökumət razılaşmaları əsasında həyata keçirilir. 

“Azərbaycan müəllimi” xəbər verir ki, ikili universitetlər tərəfdaş ölkələrin akademik mədəniyyətlərini birləşdirməklə yanaşı, iqtisadi yeniliklərə və işçi qüvvəsinin inkişafına da töhfə verməyi hədəfləyir. 

İkili universitetlərin dəqiq bir tərifi hələ mövcud olmasa da, onlar adətən iki ölkənin formal razılaşması əsasında yaradılan, hər iki ölkənin təhsil sistemlərini özündə əks etdirən diplom verən təhsil müəssisələri kimi qəbul edilir. Bu universitetlərin yaradılması, strukturu və idarə olunmasında həm tərəfdaş, həm də ev sahibi hökumətlərin fəal iştirakı onların əsas fərqləndirici xüsusiyyətlərindən biridir. 

Almaniya ikili universitetlərin yaradılmasında qlobal lider kimi tanınır və bu universitetlər adətən Alman universitetlərindən ibarət konsorsiumlar tərəfindən dəstəklənir. Misal olaraq, Qahirədə yerləşən Alman Universiteti, Vyetnam-Alman Universiteti və Türkiyə-Alman Universiteti göstərilə bilər. Bu universitetlər tərəfdaş ölkələrin akademik standartlarını birləşdirərək həm yerli, həm də qlobal işçi qüvvəsinin tələblərinə cavab verir. Almaniyanın bu sahədəki səyləri “Strategiya 2025” çərçivəsində həyata keçirilir və akademik azadlıq, beynəlxalq əməkdaşlıq və qlobal problemlərin həllinə töhfə vermək kimi prioritetləri əhatə edir. 

Vyetnam-Alman Universiteti kimi universitetlər alman akademik standartlarını izləməklə yanaşı, mühəndislik, təbiət elmləri və iqtisadiyyat sahələrində proqramlar təklif edir və Vyetnamın modernləşmə prosesinə dəstək verir. Türkiyə-Alman Universiteti isə türkcə və almanca kurslar təqdim edərək məzunlarını qlobal karyeralara hazırlayır. Bununla yanaşı, ikili universitetlər qlobal vətəndaşlıq və mədəniyyətlərarası bacarıqların inkişafını təşviq edir. Məzunlar çoxmədəniyyətli mühitlərdə işləmək üçün tələb olunan uyğunlaşma və analitik bacarıqlara sahib olur. Qahirə Alman Universiteti və Vyetnam Alman Universiteti kimi universitetlərin məzunları çoxmillətli korporasiyalarda və beynəlxalq təşkilatlarda üstünlük təşkil edir. Bu universitetlər, eyni zamanda, innovasiya və sənaye ilə akademiya arasında əməkdaşlığı inkişaf etdirərək yerli iqtisadiyyata töhfə verir.

Lakin bu müəssisələr bir sıra çətinliklərlə də qarşılaşır. Tərəfdaş ölkələr arasında akademik mədəniyyətlərin və standartların uyğunlaşdırılması mürəkkəb idarəetmə prosesləri yarada bilər. Dil maneələri və maliyyə qeyri-sabitliyi də problemlərdən biridir. Bundan əlavə, ikili universitetlərin tələbələri cəlb etmək və ikidilli təhsil mühitində uyğunlaşma çətinliklərini aradan qaldırmaq üçün öz unikal dəyərlərini düzgün təqdim etmələri tələb olunur. Bununla yanaşı, tərəfdaş ölkələr arasında siyasi gərginliklər bu universitetlərin fəaliyyətinə mənfi təsir göstərə bilər. 

İkili universitetlər təhsil və əməkdaşlıq vasitəsilə qlobal problemlərin həlli üçün perspektivli bir model təqdim edir. Bu universitetlər akademik yenilikləri təşviq edərək biliklərin sərhədləri aşmasına, iqtisadi inkişafa və beynəlxalq diplomatiyanın möhkəmlənməsinə töhfə verir. Onların uğuru effektiv idarəetmə, davamlı maliyyələşdirmə və geosiyasi risklərin idarə olunmasından asılıdır. Güclü tərəfdaş dəstəyi ilə bu müəssisələr mədəniyyətləri birləşdirmək, bilikləri genişləndirmək və qlobal miqyasda inkişafı təşviq etmək üçün mühüm bir platforma rolunu oynaya bilər.